Chắc hẳn bạn sẽ không lạ lẫm gì với
ruộng bậc thang, một loại hình canh tác độc đáo tại vùng Đông Nam. ruộng bậc thang là kiểu canh tác lúa nước trên địa hình đồi núi
với một hệ thống thủy lợi khá tinh vi nhằm cung cấp nước cho sự sinh trưởng của
cây lúa. Ruộng bậc thang có thể thấy ở Việt Nam tại các tỉnh Lào Cai, Yên Bái,
Lai Châu. Ở Trung Quốc tại tỉnh Vân Nam thuộc châu Hồng Hà, Quý Châu. Ở Thái
Lan vùng núi cao Đông Bắc. Ở Indonesia, trên quần đảo Ba Li hay ở Philippine
như Luzon, Man Da Nao, Pannawan… Thế nhưng thật đáng tiếc nếu bạn không ghé
thăm Banaue nơi có tộc người Ifugao – chủ nhận của những ruộng bậc thang canh
tác độc đáo vào loại nhất thế giới trong hoạt động nông nghiệp truyền thống.
Nằm trên những ngọn núi cao hơn 1500m với diện tích 10.360 km2
những khu ruộng bậc thang xanh rì kéo dài từ đỉnh núi xuống chân núi rồi lan
sang những ngọn bên cạnh như một kỳ quan tuyệt đẹp mà không ở đâu có được. Các
du khách đều choáng ngợp trước vẻ đẹp của ruộng bậc thang tại Banaue như một
phép màu thần kỳ từ những bàn tay của còn người.
Những khu ruộng bậc thang ở Banaue có niên đại 2000 năm tuổi tại núi Ifugao của Philippines được
do chính những cư dân bản địa xây dựng và thiết kế bởi chính bàn tay con người
và hầu như không có tác động của công cụ lao đông. Người Ifugao đã sáng tạo ra
nền văn hóa lúa nước dựa trên nền tảng canh tác ruộng bậc thang. Ngoài ra người
Ifugao còn sử dụng các thửa ruộng bậc thang để phát triển chăn nuôi.
Những cánh đồng lúa của người Ifugao xứng đáng với vị trí là một
trong những kì quan của thế giới. Đó là những núi đất được người Ifugao chinh
phục với độ cao từ 700mét đến1500mét. Một số thửa ruộng hẹp đã được người
Ifugao khai thác, kiến tạo cho phù hợp với thế đất nơi đây. Những thửa ruộng
bậc thang dường như được dựng lên, vây quanh lấy các mặt phẳng của triền núi.
Trong những vùng miền sinh sống của những người Ifugao, thiên nhiên ở đây được
coi là tinh khiết nhất, những dòng sông đáy là đá thô giáp, ở vùng sinh sống
của người Silipanes (một nhóm của người Ifugao) những bờ ruộng bậc thang được
kè bằng những viên đá nứt nẻ, liên kết với nhau tạo thành các bờ bền vững. Những
thửa ruộng bậc thang đa dạng về kích thước, chênh nhau về độ cao thấp được
người Ifugao kiến tạo khắp nơi.
Ở Benaue, ruộng bậc thang dường như mọc lên dựng đứng với khoảng
cách thửa ruộng bên dưới là 1,5mét nhưng phần lớn những thửa ruộng bậc thang
của người Ifugao theo nghiên cứu mới đây nhất thường có độ chênh là 0,6 mét. Người Ifugao đã tài tình trong việc thiết kế thủy lợi
cho ruộng bậc thang khi phối hợp kĩ năng dựng đá với những dụng cụ tự tạo bằng
tay tạo nên một hệ thống thủy lợi độc đáo hiệu quả. Người Ifugao có thể đưa
nước lên những chân ruộng bậc thang trên những đỉnh cao nhất, Những đập ngăn
nước của người Ifugao có thể rời bỏ ra hoặc là di chuyển với những viên đá nặng
nhiều tấn. Hệ thống thủy lợi được làm bởi những rãnh đá thông minh và những
thanh tre được bổ làm đôi thành các máng nước, được nối lại với nhau và bao
quanh lấy thửa ruộng.
Nếu
bạn là một du học sinh tại Philippines đừng bỏ lỡ những kỳ quan của thế giới
như ruộng bậc thang tại Benaue nhé.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét