Nhàn tản, MYD lướt website đọc được bài viết mới nhất trên báo Tuổi Trẻ mà cảm thấy nhiều suy nghĩ trong đầu khi bàn về chuyện học tiếng Anh của học sinh, sinh viên hiện nay ở Việt Nam. Bài báo chỉ là tâm sự của một bậc phụ huynh về chuyện học tiếng Anh của con mình nhưng MYD đó chính là thực trạng học tiếng Anh tại Việt Nam hiện nay. Trước hết xin được trích dẫn bài báo ra cho mọi người cùng xem.
"Tôi luôn tự hào 12 năm học, điểm tổng kết môn tiếng Anh của con luôn
đứng nhất nhì trong lớp. Tôi vừa tự hào về con, vừa nghĩ số tiền tôi đã
bỏ ra đầu tư cho con học là hoàn toàn hữu ích. Nhưng rồi, trong chuyến
đi du lịch ấy đã làm tôi bừng tỉnh, tôi thấy con mình “chẳng là gì đâu”.
Và tôi thấy rất buồn.
Hai mẹ con đang ngồi nghỉ bên hồ, có hai người nước ngoài đến gần,
tôi biết chắc họ đang muốn làm quen. Tôi nghe người con trai hỏi điều gì
đó, rồi anh ta chỉ vào cô con gái của tôi hỏi tiếp, câu hỏi được nhắc
lại đến mấy lần...
Sau giây phút bối rối, con tôi trả lời lắp bắp với thái độ lúng ta
lúng túng. Người nước ngoài cứ xua tay và so vai... Tôi nghĩ họ có điều
gì đó không được hài lòng. Sau câu trả lời thiếu tự tin, con dắt tay tôi
đi thật nhanh ra khỏi nơi đó.
Lúc này tôi mới hỏi con: “Khi nãy họ nói gì mà con không hiểu?". Con
trả lời: “Họ giới thiệu họ tên là Michael và hỏi con tên gì, bao nhiêu
tuổi?". Tôi hỏi: "Con hiểu sao không trả lời họ?" thì con tôi không chút
ngần ngại trả lời: “Con phát âm tiếng Anh dở lắm, con nghe cũng yếu sợ
họ cười”.
Và tôi đã nói với con: “Đó là cơ hội sao con không biết tận dụng để
kiểm tra lại trình độ của mình xem sao, chỉ mới vài câu xã giao đơn giản
mà con không nói được huống gì những câu hỏi khó hơn?".
Nhìn con, bất giác tôi hỏi tiếp: “Mà con nói mình được tổng kết điểm
cao nhất lớp. Chỉ giao tiếp một cách đơn giản cũng không đủ tự tin, mẹ
thấy nghi ngờ”.
Nghe tôi nói, con tiếp lời: “Con chỉ học giỏi ngữ pháp nên thành thạo
kỹ năng đọc, viết, còn kỹ năng nghe, nói... thì dở tệ mẹ ạ”. Rồi con kể
ở lớp vào giờ tiếng Anh chủ yếu là làm bài tập ngữ pháp, ít khi được
đứng lên luyện nói do lớp đông, thời gian có hạn. “Năm nào con cũng có
đi học thêm, ở lớp dạy thêm con không được rèn nói?"- câu hỏi của tôi
được con trả lời hết sức bất ngờ: “Lớp học thêm khoảng 70 bạn, chép bài
mỏi tay còn chưa xong, thời gian nào luyện nói?".
Tôi bỗng nhớ lời cô giáo dạy tiếng Anh hôm tôi đi xin cho con học:
“Mặc dù có 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết nhưng em chỉ dạy cho bé những
kiến thức để đi thi như đọc và viết. Còn nghe và nói vào đại học rèn
cũng chưa muộn chị ạ”.
Tôi nhớ ra những lần con học bài cũ chỉ lấy một số đề ra làm đi làm
lại đến thuộc làu. Con nói đây là những đề ôn tập để chuẩn bị kiểm tra
một tiết. Lúc này thì tôi hiểu vì sao con lại có điểm tổng kết tiếng Anh
cao như thế. Được đi học kèm nên cô giáo thường chăm chút con tôi nhiều
hơn bằng những đề trùng dạng với đề kiểm tra.
Với cách học này, dù đạt loại giỏi con tôi cũng không thể tự tin để giới thiệu mình trước một người rành tiếng Anh là thế!"
Việc này chẳng còn lạ lẫm gì tại Việt Nam. Nhiều du học sinh đi học tại các nước khi mới đến đại đa số đều bị sốc ngôn ngữ. Rõ ràng các em học tốt tiếng Anh nhưng lại không thể giao tiếp học ngại giao tiếp. Cách học tiếng Anh chỉ chăm chăm vào viết và ngữ pháp trở thành một phương pháp giảng dạy phổ biến không chỉ ở nông thôn mà ngay đến các thành phố lớn tại Việt Nam.
Các bạn muốn nâng cao tiếng Anh trong một thời gian ngắn tại Việt Nam là một điều tưởng như không thể. Có một cô bạn chật vật đến 1 năm trời chỉ đến bò từ 4.0IELTS đạt 4.5IELTS. Điều này hoàn toàn nghịch lý.
Nhiều bạn vẫn tự hỏi tại sao học tiếng Anh tại Philippines lại tiến bộ nhanh đến thế? Đó có phải là tiến bộ thực chất? Nếu bạn đã học tại Philippines bạn sẽ không hỏi câu nói đó nữa. Vì sao ư? Đơn giản là bạn hãy nghĩ xem bạn sẽ học tiếng Anh cả ngày, lắng nghe những phát âm đạt chuẩn theo giọng Anh - Mỹ của giáo viên trong các ngày trong tuần. Buổi tối bạn sẽ nói chuyện và lắng nghe tiếng Anh từ những người bạn quốc tế bị ảnh hưởng bởi tiếng mẹ đẻ.(Hãy nên nhớ ngoại trừ người Mỹ, Anh, Úc ra thì không có tiếng Anh nào là chuẩn mực. đến ngay cả tiếng Anh cũng có Anh - Mỹ, Anh -Anh, Anh-Úc. Vì vậy việc nghe tiếng Anh không chuẩn sẽ giúp bạn giao tiếp tiếng Anh tốt hơn rất nhiều.).